ปัจจัยขับเคลื่อนราคาน้ำมัน

ปัจจัยที่ขับเคลื่อนราคาน้ำมัน คือ

การเปลี่ยนแปลงของราคาน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูป (อาทิ น้ำมันเบนซินและน้ำมันดีเซล) และการแข่งขันระหว่างสถานีบริการต่างๆ

การเชื่อมโยงระหว่างราคาน้ำมันดิบและราคาน้ำมันสำเร็จรูป

น้ำมันดิบจะผ่านขั้นตอนการกลั่นเพื่อได้ผลผลิตเป็นน้ำมันสำเร็จรูป อาทิ น้ำมันเบนซิน หรือน้ำมันดีเซล
ปัจจัยที่มีผลต่อต้นทุนของน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูป

น้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปที่มีการซื้อขายในตลาดเสรี เนื้อหาในส่วนนี้ให้คำอธิบายเกี่ยวกับปัจจัยต่างๆที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในราคาน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูป

ความต้องการน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปที่เพิ่มขึ้น

ความต้องการน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปที่กำลังเพิ่มขึ้นทั้งภายในประเทศและระดับโลก โดยเฉพาะในประเทศจีน และอินเดีย ดังปรากฏในกราฟด้านล่างนี้

ข้อจำกัดของกำลังการกลั่นน้ำมันในตลาดโลก

เพื่อรองรับความต้องการน้ำมันสำเร็จรูปที่เพิ่มขึ้นในปัจจุบัน โรงกลั่นน้ำมันทั่วโลกที่ดำเนินการกลั่นน้ำมันอยู่ในขณะนี้ ใกล้จะเต็มกำลังพิกัดการกลั่นแล้ว ดังนั้นในอนาคตมีแนวโน้มว่าจะต้องมีการสร้างโรงกลั่นใหม่ๆ เพิ่มขึ้น เพื่อรองรับความต้องการน้ำมันที่เพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตามปัจจัยสำคัญในการสร้างโรงกลั่นน้ำมันใหม่ คือ เงินลงทุนมหาศาลที่จำเป็นในการก่อสร้างและการดำเนินงานของโรงกลั่นที่เพิ่มขึ้น เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานการรักษาสิ่งแวดล้อมที่เข้มงวดขึ้นทั่วโลก ทั้งในแง่ของประสิทธิภาพการดูแลรักษาด้านสิ่งแวดล้อมของกระบวนการกลั่น และการให้ได้มาซึ่งน้ำมันเชื้อเพลิงที่สะอาดขึ้นและเป็นผลเสียกับสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด

ความมั่นคงในอุปทานของน้ำมันดิบ

ความไม่มั่นคงและไร้เสถียรภาพทางการเมืองในภูมิภาคตะวันออกกลางยังเป็นสาเหตุของความไม่แน่นอนในการผลิตน้ำมันดิบ และในขณะเดียวกันยังเป็นต้นเหตุของการผันผวนของราคาน้ำมันดิบด้วย

สภาพอากาศที่รุนแรงและยากต่อการพยากรณ์หรือคาดเดา

สภาพอากาศที่ส่งผลกระทบรุนแรง เช่น พายุเฮอร์ริเคนในสหรัฐอเมริกา ทำให้กำลังการกลั่นน้ำมันทั่วโลกลดลงเป็นระยะๆ ขีดความสามารถในการกลั่นน้ำมันที่ลดลงประกอบกับการเก็งกำไรจากปริมาณการกลั่นน้ำมันสำเร็จรูปในตลาด เป็นที่มาของราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่มีความผันผวนอย่างมากทั่วโลก

ปรากฎการณ์ตามฤดูกาล

ราคาน้ำมันสำเร็จรูปได้รับอิทธิพลจากความต้องการใช้น้ำมันบางชนิดที่เปลี่ยนไปตามฤดูกาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดสำคัญๆ ของซีกโลกทางตอนเหนือ อาทิ สหรัฐอเมริกา ยุโรปและญี่ปุ่น ฤดูหนาวในประเทศซีกโลกตอนเหนือ ทำให้เกิดความต้องการใช้น้ำมันดีเซลและน้ำมันก๊าดสูงมากขึ้นเพื่อใช้ในการสร้างความอบอุ่นให้กับบ้านเรือนและสำนักงาน ส่วนในฤดูร้อนความต้องการใช้น้ำมันเบนซินจะเพิ่มขึ้นเพราะผู้คนมีแนวโน้มที่จะใช้รถในการเดินทางมากขึ้น

การเก็งกำไรของตลาด

น้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปนั้นทำการซื้อขายกันในตลาดเปิด จึงไม่สามารถหลีกเลี่ยงการเก็งกำไรของตลาดได้ นอกจากนั้น ในระยะหลังๆ นี้ มีนักเก็งกำไรรุ่นใหม่ๆเข้ามาในตลาดมากขึ้น ซึ่งส่วนมากเป็นนักลงทุนที่อยู่ในรูปแบบของผู้จัดการกองทุนและเฮ็ดจ์ฟันด์ต่างๆ ในขณะเดียวกันน้ำมันก็เป็นสินค้าในตลาดที่ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นจากบรรดานักลงทุนและการเก็งกำไร มีความเป็นไปได้ว่าภาวะการเก็งกำไรเช่นนี้ช่วยเพิ่มแรงผลักดันความผันผวนของราคาน้ำมัน

ความผันผวนของค่าเงิน

น้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปในตลาดหลักของโลกนั้นซื้อขายกันด้วยเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐ ดังนั้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงหรือความผันผวนเกิดขึ้นกับอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างสกุลเงินท้องถิ่น กับเงินดอลลาร์สหรัฐ ต้นทุนในการซื้อน้ำมันดิบหรือน้ำมันสำเร็จรูปก็จะเปลี่ยนแปลงไปด้วย